Co to jest astygmatyzm?

Astygmatyzm to wada, która dotyczy głównie rogówki (niekiedy dotyczy też soczewki) cechującą się zaburzoną symetrią obrotową oka. Na układ optyczny oka składa się: film łzowy, rogówka, źrenica, soczewka i ciało szkliste. Układ optyczny, inaczej łamiący oka to przede wszystkim rogówka i soczewka.

Prawidłowa wartość takiego układu wynosi około 62 dptr. W oku normowzrocznym układ optyczny załamuje światło i ogniskuje je dokładnie na siatkówce, dając wyraźny obraz, który jest przekazywany do mózgu. Astygmatyzm, czyli inaczej niezborność, jest jedną z wad refrakcji/ soczewki lub rogówki/ cechującą się zaburzoną symetrią obrotową oka.

Przykład jak widzi astygmatyk (lewa strona). Po prawej widzimy poprawny obraz. Źródło: https://portal.abczdrowie.pl/jak-ludzie-z-astygmatyzmem-widza-swiat-zdjecie-stalo-sie-viralem

Jak zbudowane jest oko astygmatyczne?

Najczęstszą przyczyną astygmatyzmu jest nieprawidłowa krzywizna rogówki. Niezborna rogówka ma kształt elipsoidalny, w przeciwieństwie do prawidłowej rogówki. Ta z kolei jest równomiernie wypukła i ma postać odciętego fragmentu kuli.

Dwie główne osie rogówki astygmatycznej - pozioma i pionowa, mają różne promienie krzywizny. W związku z tym wiązka promieni wpadających do oka wzdłuż jednej osi jest załamywana z inną mocą niż wiązka padająca wzdłuż drugiej osi. Układ optyczny oka nie jest w stanie odwzorować przedmiotu w postaci punktowego obrazu. Skutkiem tego jest nieostre, niewyraźne widzenie. Odbierany obraz może być rozmyty, rozciągnięty w pionie lub poziomie.

Przyczyny astygmatyzmu

Astygmatyzm najczęściej jest wadą wrodzoną. Można bardzo często zaobserwować rodzinną tendencję do jego występowania. Może być wrodzony, ale też może rozwinąć się później. U dzieci znaczenie mają nieprawidłowości powiek, działanie mięśni okoruchowych, zaburzenia prawidłowej budowy rogówki, nieregularności soczewki.

Astygmatyzm może być też nabyty, najczęściej w wyniku mechanicznego uszkodzenia rogówki, powstałych blizn. Pojawienie się niezborności u osoby dorosłej może być pierwszym objawem tzw. stożka rogówki.

Rodzaje astygmatyzmu

Możemy wyróżnić następujące rodzaje astygmatyzmu:

niezborność regularną, w której południki główne są do siebie prostopadłe - wśród nich, zgodne z regułą i przeciwne regule,
niezborność nieregularną, w której nie można oznaczyć południków głównych - powierzchnia rogówki jest w znacznym stopniu zniekształcona np. poprzez urazy.

Ze względu na wielkość i rodzaj wady wyróżniamy:

niezborność krótkowzroczną lub nadwzroczną,
niezborności złożone związane ze sferycznymi wadami wzroku.

Objawy astygmatyzmu

Do objawów astygmatyzmu zaliczamy:

zamglone, nieostre widzenie do dali i bliży, ale niekiedy tylko w jednej odległości,
uporczywe, czołowe bóle głowy,
bóle gałek ocznych i uczucie przemęczenia,
częste mruganie,
swędzenie i pieczenie oczu,
mrużenie oczu dla wyraźniejszego widzenia,
tarcie oczu,
nawracające zapalenia spojówek.

Metody korekcji

Astygmatyzm koryguje się soczewkami okularowymi i soczewkami kontaktowymi. Są to soczewki cylindryczne, toryczne. W zależności od wielkości niezborności stosuje się soczewki kontaktowe sztywne, miękkie lub hybrydowe. Bardzo ważną rolę odgrywa precyzyjne dopasowanie soczewek kontaktowych.

W przypadku niewielkiego astygmatyzmu istnieją zwolennicy stosowania ortokeratologii polegającej na stosowaniu stabilnokształtnych soczewek kontaktowych zakładanych na noc. Soczewka ta zmienia kształt rogówki, umożliwiając prawidłowe widzenie w ciągu dnia. Efekt ten jest jednak krótkotrwały.

Do korekcji astygmatyzmu stosuje się zabiegi laserowe modelujące powierzchnię rogówki. Te zabiegi przeprowadzane mogą być u pacjentów, którzy mają ustabilizowaną wadę, zakres wady do 6 dioptrii i ukończony 23 rok życia. Korekcji astygmatyzmu można również dokonać podczas równoczesnej operacji zaćmy, wszczepiając sztuczną soczewkę toryczną w miejsce usuniętej zmętniałej soczewki.

Konieczność korygowania niezborności (astygmatyzmu)

Astygmatyzm, jak każdą wadę wzroku, należy skorygować. Nieskorygowane wady wzroku mogą powodować wspomniane objawy, negatywnie wpływają też na jakość życia. Szczególnie ważne jest to u dzieci. Jeśli występuje duża niezborność, która nie jest korygowana odpowiednio wcześnie (przed 3. rokiem życia), może ona prowadzić do trwałego niedowidzenia.

Diagnostyka astygmatyzmu - Optyk Studio Bielsko

Astygmatyzm diagnozowany jest przy pomocy specjalistycznych badań przeprowadzanych przez optometrystę lub okulistę. Do określania astygmatyzmu służą: autokeratorefraktometr, keratoskop, oftalmometr Jawala i testy optometryczne.

W naszym salonie optycznym w Bielsku wszystkie badania są przeprowadzane przez Martę Barnat-Marcinkowską, dyplomowaną optometrystkę i ortoptystkę. Jeśli zauważasz jakiekolwiek objawy wskazujące na astygmatyzm lub masz jakiekolwiek problemy ze wzrokiem - nie zwlekaj. W Optyk Studio zbadasz wzrok pod kątem okularów, soczewek, a także wad refrakcji i astygmatyzmu.

Zadzwoń i zapisz się na wizytę - 33 330 59 67.